Op 14 juli 2016 werd de eerste lijst van voor de Europese Unie zorgwekkende invasieve exoten gepubliceerd. Op deze lijst werd de Aziatische hoornaar opgenomen. Dit betekent o.a. dat voor deze (onder)soort een totaalverbod geldt op bezit, handel, transport, teelt en vrijstelling in de natuur.
(Bron: www.natuurpunt.be & https://vlaamsbijeninstituut.be/hoe-herken-je-een-aziatische-hoornaar)
Het departement Landbouw en Visserij heeft een oproep gelanceerd voor projecten ‘Strategisch Plan Bijenteelt’. Er kan zo, m.b.t. de Aziatische Hoornaar, een project (1 tot 3 jarig) ingediend worden voor: ‘bestrijding van vijanden en ziekten in de bijenteelt, in het bijzonder de varroamijtplaag, de kleine kastkever en de Aziatische hoornaar’. De projecten zijn vooral gericht op imkers. Enig zicht op de projecten en hun effecten is er nog niet.
Daarom is het zinvol om zelf als lokaal bestuur voor 2024 financiële hulp te bieden bij het bestrijden van de Aziatische hoornaar. Deze ondersteuning kadert binnen de visie van de gemeente om het milieu te ondersteunen en kan complementair zijn aan acties als 'Behaag je tuin' en 'Maai mei niet'.
Enkele steden/gemeenten die reeds subsidies toekenden zijn:
Brandweer – Hulpverleningszone Oost Vlaams Brabant: kostprijs 77,92 euro
(Het Agentschap Natuur en Bos heeft voor 2024, net zoals in 2023 budget voorzien voor bestrijding van hoornaars op eigen terreinen, in afwachting van een definitieve beheerregeling)
De kostprijs voor het verdelgen van nesten door de Brandweer (Hulpverleningszone Oost) bedraagt: 77,92 euro. Als een tweede interventie voor hetzelfde nest nodig is, wordt die niet aangerekend.
Voor 2023 registreerde de brandweerpost voor de gemeente Lubbeek 106 verdelgingen (globaal cijfer: zowel nesten van gewone wespen als van Aziatische hoornaars).
Er wordt voorgesteld om, in afwachting van een definitieve beheerregeling, een subsidiereglement goed te keuren voor de bestrijding en verwijdering van de nesten van de Aziatische hoornaar op het grondgebied van Lubbeek en een jaarlijks krediet van 8.000,00 euro vrij te maken voor de subsidiëring van een 100-tal aanvragen. (Er is hiervoor geen krediet voorzien in het meerjarenplan 2020-2025.) Komt er in 2024 echter financiële ondersteuning op Vlaams niveau of vanuit de provincie, dan zal de subsidie weer worden stopgezet.
Verloop en verwerking van de aanvragen (naar analogie met de andere subsidiereglementen van de gemeente):
Digitalisering van de aanvraag (een papieren versie blijft ook beschikbaar)
Validatie:
Afspraken in functie van de verbetering van de communicatie tussen de verschillende diensten en de aanvragers:
• De goedkeuring van de aanvraag wordt via mail verzonden in plaats van met de post;
• Terugkoppeling door de financiële dienst na uitbetaling.
Digitalisering van het klassement:
• De gemeentelijke archivaris zal worden geraadpleegd met het doel de dossiers in de toekomst digitaal te klasseren.
Uitvoeringsverordening 2016/1141 van de Europese commissie van 13 juli 2016 tot vaststelling van een lijst van voor de Unie zorgwekkende invasieve uitheemse soorten krachtens Verordening (EU) nr. 1143/2014 van het Europees Parlement en de Raad.
Decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur.
Het besluit van het college van burgemeester en schepenen van 11 december 2023 tot principiële goedkeuring van het subsidiereglement ter bestrijding van de Aziatische hoornaar.
De Aziatische hoornaar is een exotische invasieve wespensoort, die sinds mei 2017 in opmars is.
Hij kwam Europa binnen via een bonsai-kwekerij in Frankrijk in 2004 en heeft zich sindsdien verspreid over Spanje, Portugal, Italië, Duitsland, Groot-Brittannië, Nederland en België. De soort staat erom bekend honingbijenkasten te kunnen binnendringen, en volledige nesten leeg te roven. Ze vormt een zeer duidelijke bedreiging voor onze inheemse bijen en andere kleine insecten. Het bijenbestand staat al geruime tijd onder zware druk en de Aziatische hoornaar komt hier nog bovenop.
Net als veel andere sociale wespen maakt de Aziatische hoornaar jaarlijkse nesten. Het nest wordt in het voorjaar gestart door een bevruchte koningin die succesvol overwinterd heeft. De koningin start in haar eentje met de bouw van een primair nest en zal de eerste werksters zelf grootbrengen. Aan het begin van de zomer wordt een secundair nest gebouwd, dat uitgroeit tot het effectieve nest. Daarna helpen de nieuwe werksters met de verzorging van het broed en het aandragen van voedsel. In een seizoen kan een nest enkele duizenden werksters voortbrengen. In de nazomer worden ook mannetjes en nieuwe koninginnen geproduceerd. Na de paring sterven de mannetjes. De bevruchte koninginnen gaan op zoek naar een plekje om te overwinteren. Aziatische hoornaars kunnen enkele tientallen tot honderden koninginnen per jaar produceren, wat meteen verklaart waarom deze soort zo succesvol nieuwe gebieden koloniseert.
De soort kan agressief uit de hoek komen wanneer ze ervaren dat het nest bedreigd wordt. Zelf nesten behandelen of verwijderen is daarom zeker niet wenselijk. Toch is het essentieel dat de bestrijding gebeurt en wel door professionelen.
Uiteraard dient men ook helemaal zeker te zijn dat je met een Aziatische hoornaar te maken hebt.
Op 14 juli 2016 werd de eerste lijst van voor de Europese Unie zorgwekkende invasieve exoten gepubliceerd. Op deze lijst werd de Aziatische hoornaar opgenomen. Dit betekent o.a. dat voor deze (onder)soort een totaalverbod geldt op bezit, handel, transport, teelt en vrijstelling in de natuur.
Bron: www.natuurpunt.be & https://vlaamsbijeninstituut.be/hoe-herken-je-een-aziatische-hoornaar/
Het is wenselijk om een subsidie te voorzien voor de bestrijding en verwijdering van de nesten van de Aziatische hoornaar. Komt er in 2024 echter financiële ondersteuning op Vlaams niveau (het departement Landbouw en Visserij en/of Natuur en Bos) of vanuit de provincie, dan zal de subsidie worden stopgezet.
Er is geen krediet voorzien in het meerjarenplan 2020-2025.
De nodige kredieten dienen voorzien te worden bij de eerstvolgende wijziging van het meerjarenplan 2020-2025.
Artikel. 1. Beslist het subsidiereglement voor de bestrijding van de Aziatische hoornaar goed te keuren als volgt:
Subsidiereglement ter bestrijding van de Aziatische hoornaar
Artikel 1. Algemeen
Onderhavig subsidiereglement is van toepassing op de bestrijding van de Aziatische hoornaar door verwijdering van de nesten op het grondgebied van de gemeente Lubbeek.
Artikel 2. Doel
Bestrijding en verwijdering van de Aziatische Hoornaar.
Artikel 3. Toekenningsvoorwaarden
3.1. De subsidie kan enkel aangevraagd worden door :
3.2. De subsidie wordt 1x per nest toegekend.
3.3. De verwijdering van het nest dient te gebeuren door de brandweer – Hulpverleningszone Oost Vlaams Brabant of een erkende bestrijder ( de lijst met erkende verdelgers is terug te vinden op de website van het Vlaams bijeninstituut : Vlaams Bijeninstituut vzw - Lijst erkende verdelgers Aziatische hoornaar ).
3.4. De correcte aanvraagprocedure dient te worden gevolgd.
Artikel 4. Aanvraagprocedure
4.1. De subsidie wordt aangevraagd na voltooiing van de werken en maximum 2 maanden na de verdelging/verwijdering.
4.2. De aanvraag moet ingediend worden via het aanvraagformulier op de website of het papieren aanvraagformulier kan telefonisch aangevraagd worden bij de Dienst Milieu op 016/31.63.10. De aanvraag is slechts ontvankelijk indien volledig en correct ingevuld en dient vergezeld te zijn van de nodige dossierstukken zijnde een factuur van de verdelger met volgende vermeldingen :
4.3. Optioneel kan een foto van het nest bijgevoegd worden.
Artikel 5. Subsidiebedrag
5.1. Terugbetaling op basis van facturatie van de gemaakte kosten voor het verwijderen of verdelgen van het nest moet uitgevoerd worden door de brandweer of een erkende bestrijder.
5.2. De maximumsubsidie bedraagt per nest 77,92 euro.
5.3. Er wordt niet tussengekomen in kilometervergoeding.
Artikel 6. Controle en toekenning
6.1. Vooraleer over te gaan tot de uitbetaling van de subsidie zal een door de gemeente gemachtigde instantie of ambtenaar zich er van vergewissen dat aan de voorwaarden van het subsidiereglement voldaan is. Blijken de voorwaarden niet nageleefd, dan zal de subsidie niet uitgekeerd worden.
6.2. De uitkering van de subsidie gebeurt op rekening van de aanvrager, na ontvangst en goedkeuring van het dossier.
6.3. Indien blijkt dat de subsidie ten onrechte is uitgekeerd, dan kan deze teruggevorderd worden door de gemeente Lubbeek.
6.4. Het uit te keren bedrag kan nooit hoger zijn dan het effectief aangerekende bedrag zonder de kilometervergoeding.
6.5. Er is geen cumul mogelijk met enig andere vorm van financiële tegemoetkoming voor dezelfde bestrijding.
Artikel 7. Inwerkingtreding en duurtijd
Dit subsidiereglement treedt in werking na publicatie op de website. Voor 2024 worden aanvragen ook aanvaard voor interventies uitgevoerd voor de publicatie van dit reglement.
Art.2. Er wordt voor de financiering van het subsidiereglement ter bestrijding van de Aziatische hoornaar vanaf het dienstjaar 2024 een jaarlijks krediet van 8.000,00 euro voorzien bij de eerstvolgende aanpassing van het meerjarenplan 2020-2025.