Besluit  gemeenteraad

FEITEN EN CONTEXT

1. Voorgeschiedenis algemene aanpak

• de gemeente Lubbeek werd gedagvaard door Dhr. Van Damme voor haar gevoerde beleid inzake trage wegen. Er werd een dading afgesloten die werd goedgekeurd door de gemeenteraad in zitting van 30 april 2014
• Ter uitvoering van het beleidskader in de kompasnota werd, in samenwerking met de provincie Vlaams-Brabant, een trage wegen actieplan opgemaakt. Het beoogt voor het hele grondgebied van de gemeente een planmatige en onderbouwde langetermijnvisie van de aanpak van de trage wegen. De planning voorziet in 3 categorieën van uitvoer, waarbij Categorie 1met de grootste prioriteit wordt aangepakt. Dit trage wegen actieplan werd onderworpen aan een participatietraject zodat zowel aan de toenmalige adviesraden als aan de inwoners de kans tot inzage, bezwaar, advies en bijsturing werd gegeven.
• De gemeenteraad keurde dit plan goed in zitting van 26 september 2018. Het trage wegen actieplan werd goedgekeurd en bekrachtigd door de deputatie in zitting van 19 december 2018.
• Hoewel de kompasnota en het trage wegen actieplan veel gelijkenissen vertoont met het ”gemeentelijk beleidskader en actieplannen” uit het decreet gemeentewegen in hoofdstuk 2 (art. 6-7), is het hier niet gelijk aan. Het gemeentelijk trage wegen actieplan werd immers goedgekeurd (2018) voor de inwerkingtreding van het decreet gemeentewegen (2019).
• Via de uitvoering van dit actieplan kan antwoord geboden worden op de hoger vernoemde dadingsovereenkomst.
• Het uitvoeren van dit actieplan schept ook heel wat mogelijkheden voor het realiseren van beleidsdoelstellingen rond mobiliteit, veiligheid, recreatie, sport en klimaat. Het uitvoeren van dit actieplan werd dan ook opgenomen in het klimaatactieplan van de gemeente Lubbeek (GR 27/6/2023)

2.      Procedurele geschiedenis van voetweg 43

Motivatie behandeling weg: deze voetweg is aangeduid in de Atlas de buurtwegen van Pellenberg. Het is noodzakelijk om zowel de juridische als de feitelijke toestand met elkaar in overeenstemming te brengen.

In de atlas staat beschreven dat Voetweg 43 volgende verbinding maakte: Sentier de la ferme de Bost au hameau de Lat. Ten tijde van de opmaak van de atlas was deze voetweg bekend onder de naam Chemin de Lat. Deze voetweg is te vinden op kaartblad 7, gaande van perceel 35 tot en met 69. Hij was 1,65m breed en over zijn totale lengte 1373m lang.

In een eerdere procedure in 13/11/1970 was er een gedeeltelijke samensmelting van weg nr. 19 en voetweg 43 ter hoogte van kadastraal perceel 175.

Landmeter Geert Menten van landmeterskantoor Intertopo BVBA, Halensebaan 6B, 3290 Diest werd aangesteld voor de opmaak van het rooilijnplan tot gedeeltelijke opheffing en gedeeltelijke verplaatsing van Voetweg 43 te Pellenberg.

Voor de schatting van de waardevermindering of –vermeerdering werd, volgens de decretale bepalingen, landmeter Frederik Maris van landmeterskantoor Intertopo BVBA, Halensebaan 68B, 3290 Diest aangesteld.

Het plan en schattingsverslag werden samengevoegd tot een dossier voor gedeeltelijke opheffing en gedeeltelijke verplaatsing van Voetweg 43 uit de Atlas der Buurtwegen van Pellenberg.

In september 2023 werd dit dossier een eerste keer beslist op de vergadering van het CBS. Op basis van het overleg met buurgemeente Bierbeek werden beperkte wijzigingen aangebracht waardoor dit dossier opnieuw voorgelegd wordt. De voorgaande beslissing van het college werd ingetrokken op 5 augustus 2024.

3. Huidige toestand van voetweg 43

Voetweg 43 bevindt zich tussen de Dorenweg en de Latstraat.

Voetweg 43 in Pellenberg is een voetweg met een grensoverschrijdend karakter: hij loopt deels in de gemeente Bierbeek. Binnen de gemeente Lubbeek zijn twee delen te onderscheiden:

• het bovenste deel van voetweg 43 loopt tussen de Dorenweg en voetweg 19. Dit ligt volledig in de gemeente Lubbeek, op de kadastrale percelen 129, 130, 148A, 157A, 156A, 155, 152V en 99D. Dit gedeelte is open en toegankelijk. 
• Het tweede deel loopt tussen voetweg 19 en de Latstraat. Het bevindt zich op de kadastrale percelen Lubbeek 99D, 170K, 170M, 167B, 164K2, 164E2, 164F2, 164G2, 165G, 165F en 166N, en Bierbeek 17, 18, 20A, 28K, 27D, 26C4, 27H. Dit gedeelte is door weinig gebruik minder toegankelijk en zichtbaar geworden.

Dit tweede deel is nogmaals op te delen in drie afzonderlijke gedeeltes.

• Een eerste deel, ter hoogte van de Molenbeek, is gelegen tussen voetweg 19 en voetweg 42: In deze zone is een bever gehuisvest. Het is niet aangewezen om hier verstoring te organiseren door het openen van de voetweg.
• het tweede gedeelte is gelegen tussen voetweg 42 en kadastraal perceel 164G2: de voetweg ligt hier volledig te paard op de beide gemeentegrenzen.
• en het derde gedeelte is het meest zuidelijke gedeelte van kadastraal perceel 165G tot aan de Latstraat: Hier loopt hij door een weide en een vergunde woning.

Historisch belang van voetweg 43 te Pellenberg.
De verbinding van deze voetweg verschijnt voor het eerst op de Atlas der Buurtwegen. Het bovenste deel in de gemeente Lubbeek wordt al van op de kaart van 1939 minder duidelijk weergegeven. Het onderste deel blijft duidelijker als pad beschreven. De meest zuidelijke aftakking, zoals de weg nu verlegd zal worden in aansluiting met de Latstraat, staat bovendien als sinds 1893 op de kaarten. Sinds 1969 verdwijnt de eerdere verbinding met de Latstaat dan ook volledig van de kaart. 

Verbindingsfunctie van voetweg 43 te Pellenberg.
Deze voetweg kan een functie vervullen voor wenslijn 51 waarin een verbinding gewenst wordt tussen UZ Pellenberg en de kern van Boutersem. Hij ligt ook in de buurt van wenslijn 55 waarbij een verbinding gemaakt wordt van Langebos naar de kern van Kerkom.

Recreatieve rol van voetweg 43 te Pellenberg.
Deze voetweg biedt extra wandelmogelijkheden in het gebied Koebos. Hij bevindt zich in het gebied van wandelknooppunten 722, 723, 534.

Natuurwaarde van voetweg 43 te Pellenberg.
Deze voetweg loopt, ter hoogte van de Molenbeek, vlak langs het leefgebied van een bever. De bever is een beschermde diersoort waarvan de habitat niet mag vernietigd worden.

Ruimtelijke kadering van voetweg 43 te Pellenberg.
Voetweg 43 in Pellenberg ligt in het origineel gewestplan Leuven (7/4/1977) op de grens tussen het Landschappelijk waardevol agrarisch gebied (code 00-0901) en Natuurgebied (code 00_0701).

Beleidsmatige aspecten
Voetweg 43 in Pellenberg werd opgenomen in de dading met de heer Van Damme als te behandelen weg.
Voetweg 43 te Pellenberg werd opgenomen in het trage wegen actieplan op de kaart Cat.1., met als doel hem te openen.

4. Gewenste toestand voetweg 43

Voor het deel van voetweg 43 tussen de Dorenweg en voetweg 19 blijft de voetweg behouden op de kadastrale percelen 129, 130, 148A, 157A & 156A. Op het kadastraal perceel 155 wordt de voetweg opgeheven, maar de voetweg wordt op het kadastraal perceel 99D, 155 & 152V gedeeltelijk verplaatst naar de perceelsgrens en gedeeltelijk opgenomen in de bedding van Buurtweg 19. Door de gedeeltelijke verplaatsing van de voetweg op dit perceel blijft de verbinding tussen buurtweg 19 en de Dorenstraat open en toegankelijk.

Het deel van de voetweg tussen voetweg 42 en voetweg 19 zal opgeheven worden. Deze voetweg terug openen is niet aan te raden wegens de habitat van de bever. Het grootste resterende gedeelte van de voetweg tussen voetweg 42 en de Latstraat (met uitzondering van de verbinding met de Latstraat), ligt te paard op de gemeentegrens.

Omwille van de vergunde woning op het traject van de voetweg op het kadastraal perceel 166N kan geen verbinding meer met de Latstraat gemaakt worden. De kadastrale percelen tussen voetweg 42 en de Latstraat worden allemaal bewerkt door dezelfde landbouwer. Op het perceel 165G snijdt de voetweg dwars door zijn perceel over een breedte van 1.65m. Deze landbouwer is bereid om de voetweg te verplaatsen naar de noordelijke perceelsgrens van perceel 165G, waardoor er toch een verbinding tussen voetweg 42 en de latstraat gerealiseerd wordt. Dit laatste (of eerste) gedeelte van de verbinding zal worden versmald naar 1,20m. Dit is nog steeds ruim voldoende als trage verbinding.

Er komen geen nutsleidingen op private eigendommen te liggen door de wijziging van deze gemeenteweg.

5. Overleg en akkoord eigenaars

Er werd met betrokken eigenaars en gemeente Bierbeek overlegd om tot een gedragen oplossing te komen. Met de gemeente Bierbeek zal een gezamenlijk opheffings-verplaatsingsdossier ingediend worden.

Met brief dd. 19/9/2023 werden de eigenaars ingelicht over de concrete procedure en de berekening van meer- of minwaarde.

 

JURIDISCHE GRONDEN

• Het decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017 en latere wijzigingen, meer bepaald artikel 40 & 41, dat de bevoegdheden van de gemeenteraad vastlegt;
• De Wet op de buurtwegen van 10 april 1841, gewijzigd bij de wet van 20 mei 1863 en 9 augustus 1948. Deze wet is afgeschaft, maar de Atlassen der Buurtwegen werden als juridische basis behouden via artikel 85 van het decreet houdende de gemeentewegen;
• Het besluit van de gemeenteraad van 30 april 2014 in verband met de goedkeuring van de dading met de heer Van Damme;
• Het besluit van de gemeenteraad van 26 september 2018 i.v.m. het trage wegen actieplan;
• Het besluit van de deputatie van 19 december 2018 in verband met de goedkeuring van het trage wegen actieplan
• Het decreet houdende de gemeentewegen van 3 mei 2019 van kracht sinds 1 september 2019. De procedure voor de wijziging van gemeentewegen wordt beschreven in afdeling 2”procedurele bepalingen over gemeentelijke rooilijnplannen – de artikels 16 tot 19. Het toetsingskader of de algemene doelstellingen ter beoordeling van het voornemen om gemeentewegen te wijzigen is opgenomen in artikels 3 en 4 van het decreet gemeentewegen
• Het besluit van het college van burgemeester en schepenen van 5 augustus 2024 in verband met Kennisname: Rooilijnplan tot gedeeltelijke opheffing en gedeeltelijke verplaatsing van Voetweg 43 te Pellenberg - voorlopige vaststelling

ARGUMENTATIE

Of de verplaatsing van de voorgenoemde gemeenteweg rekening houdt met de principes zoals opgenomen in artikels 3 en 4 van het decreet gemeentewegen werd getoetst aan volgende criteria:

1. Aftoetsing aan artikel 3, Gemeentewegendecreet

Het gemeentelijk wegennet wordt doorgaans opgebouwd met grote verharde wegen die als ruggengraat fungeren, waardoor de gemeente in verschillende grote mazen wordt verdeeld. Binnen deze mazen behouden we trage wegen waarbij we streven naar een verbinding in zowel de noord-zuid als de oost-west richting. Deze trage wegen dienen als secundaire routes en zorgen voor een fijnmazig netwerk, waardoor bewoners gemakkelijker toegang hebben tot verschillende delen van de gemeente zonder afhankelijk te zijn van de hoofdwegen.

We kiezen ervoor om de bestaande wegen zo veel mogelijk te behouden. Waar nodig is, verleggen we de weg, of delen ervan. Waar het niet langer mogelijk, wenselijk of zinvol is, heffen we de weg of delen ervan op.

Een fijnmazig routenetwerk voor voetgangers is een cruciaal onderdeel van een duurzaam lokaal mobiliteitsbeleid. De herwaardering van deze voetweg komt tegemoet aan de behoefte van zachte mobiliteit.

Het nieuwe tracé van voetweg 43 takt aan op voetweg 19 in westelijke richting, die via voetweg 42 (in bierbeek) in oostelijke richting opnieuw aansluit bij voetweg 43. Zo blijft de geest van de oorspronkelijke verbinding behouden en wordt het fijnmazig net van trage wegen versterkt. We doen terzelfder tijd maximaal recht aan zowel het agrarisch gebied, als het natuurgebied.

Een fijnmazig routenetwerk voor voetgangers is een cruciaal onderdeel van een duurzaam lokaal mobiliteitsbeleid. De herwaardering van deze voetweg komt tegemoet aan de behoefte van zachte mobiliteit.

2. Aftoetsing aan artikel 4, Gemeentewegendecreet.

Uitzondering verplaatsing, wijziging of opheffing.
Het behoud van het volledige tracé volgens de Atlas der Buurtwegen is niet mogelijk, gezien de bebouwing op het tracé en omwille van het doorkruisen van de habitat van de bever, een beschermde diersoort waarvan ook de habitat moet beschermd worden.

Algemeen belang.
Het voorstel laat een doorkruising, Noord-Zuid en West-Oost toe en geeft via andere trage wegen aansluiting naar Bierbeek.
De gemeente zet zich in voor meer en betere natuur. Door het verplaatsen van een deel van voetweg 43 wordt een verbindende functie gewaarborgd, terwijl anderzijds de natuurwaarden in de buurt van de beek gevrijwaard blijven. In het bijzonder gaat het dan om het vrijwaren van het habitat van de bever, die een beschermde diersoort is.
Er werd met de gemeente Bierbeek overlegd om te komen tot een oplossing die door beide gemeentes gedragen wordt.

Verkeersveiligheid en ontsluiting
De voorgestelde wijzigingen hebben geen negatieve invloed op verkeersveiligheid of ontsluiting

Eigen gemeentelijk afwegingskader
Voetweg 43 is in het gemeentelijk actieplan opgenomen als Cat.1.weg, met als doel hem te openen. Het verplaatsen van een deel van voetweg 43 zorgt voor een gelijkwaardige trage verbinding waarbij tegelijkertijd natuurwaarden gevrijwaard blijven. De geest van het plan blijft gerespecteerd.

3. Conclusie

• Rekening houdend met de hierboven aangehaalde argumenten is het duidelijk dat de voorgestelde opheffing op zich een uitzonderingsmaatregel is die niet lichtzinnig wordt genomen.
• De voorgestelde opheffing is niet strijdig met de doelstellingen en principes vermeld in artikels 3 en 4 van het decreet houdende de gemeentewegen.

FINANCIEN

De financiële impact van dit dossier blijft beperkt tot de loutere dossierskosten voor de opmaak van het planmateriaal en het schattingsverslag.